"วัดดอยข่อยเขาแก้ว"
หรือที่ชาวบ้านเรียก"วัดพ่อตาก"หรือ"วัดพระเจ้าตาก"
เป็นวัดที่ตั้งอยู่บนเนินเขา ใกล้ฝั่งตะวันตกของแม่น้ำปิง
ทางทิศเหนือมีลำห้วยแม่ท้อเป็นแนวกั้นตามธรรมชาติ และโดยรอบบริเวณเป็นที่ราบลุ่ม
เหมาะแก่การทำไร่ทำนาทำเกษตรกรรม
"วัดดอยข่อยเขาแก้ว"
นับว่าเป็นวัดที่มีความเกี่ยวข้องกับพระราชประวัติในการทำศึกสงคราม
โดยครั้งหนึ่งเคยเป็นสถานที่ตั้งทัพหลวงในยุคสมัยของสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช
ตามทำเลชัยภูมิที่เหมาะแก่การตั้งทัพ
ปัจจุบันไม่มีพระสงฆ์จำพรรษาเนื่องจากได้ประกาศขึ้นทะเบียนเป็นโบราณสถานแห่งชาติ
"วัดดอยข่อยเขาแก้ว"
สันนิษฐานว่าสร้างแต่ครั้งกรุงศรีอยุธยา มีโบราณสถานที่สำคัญประกอบด้วย
โบสถ์มีใบเสมาคู่ที่แสดงว่าพระมหากษัตริย์ทรงอุปถัมภ์
เจดีย์และพระพุทธบาทจำลองอยู่ในโบสถ์ ด้านหน้ามีเจดีย์ 1 องค์ บรรจุอังคารบิดา
มารดาของสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช
ในสมัยเมื่อครั้งสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช ดำรงตำแหน่งพระยาตาก
พระองค์ได้เสี่ยงทายที่วัดดอยข่อยเขาแก้ว
โดยกล่าวว่า “ถ้าข้าพเจ้ามีบุญญาบารมีมากพอที่จะเป็นที่พึ่งของอาณาประชาราษฎร์
ได้อย่างเที่ยงแท้แน่นอน
ขอให้ไม้เคาะระฆังที่จะขว้างไปยังถ้วยแก้วซึ่งตั้งอยู่ห่างประมาณ 5 วา
ให้ถูกจำเพาะท่อนกลางที่คอดกิ่วของถ้วยแก้วแล้วแตกหักออกไป
ขออย่าให้ส่วนอื่นของถ้วยแก้วแตกเสียหาย ฯลฯ” เมื่อพระองค์ขว้างไม้เคาะระฆังออกไป
ปรากฏว่า ก็เป็นอย่างที่พระองค์ได้เสี่ยงอธิษฐานไว้
เป็นที่ประจักษ์แก่สายตาของบรรดาพุทธบริษัทที่มาร่วมบำเพ็ญกุศลที่วัดดอยข่อยเขาแก้ว
จนเล่าลือกันว่า “พระยาตากเป็นผู้มีบุญญาธิการและบารมีที่มหัศจรรย์ยิ่งนัก”
ภายหลังจากการเสี่ยงทายแล้วพระองค์ได้ให้ช่างนำลูกแก้วไปติดไว้ที่ยอดเจดีย์วัดดอยข่อยเขาแก้วลูกหนึ่ง
ส่วนอีกลูกหนึ่งข้าราชการ พ่อค้า ประชาชน ได้ขออนุญาตนำไปติดไว้ที่ยอดเจดีย์ ณ
วัดกลางสวนดอกไม้
หลายปีผ่านไปลูกแก้วที่ติดอยู่บนยอดเจดีย์ทั้งสองแห่งนั้นได้หลุดหายไปเนื่องจากยอดพระเจดีย์ได้หักพังลงมา
เมื่อเจ้าตากตีกรุงศรีอยุธยาคืนกลับมาได้
กิตติศัพท์ก็เลื่องลือออกไป
มีผู้มาอ่อนน้อมด้วยเป็นอันมากพวกชาวต่างประเทศที่มาค้าขายเห็นว่าเจ้าตากได้เป็นใหญ่ในราชธานีก็พากันนับถือว่าเป็นพระเจ้าแผ่นดินไทย
เมื่อเจ้าตากมาตั้งมั่นอยู่ที่เมืองธนบุรีแล้ว จึงทำพิธีราชาภิเษกเมื่อปีกุน
พ.ศ.2310 และต่อมาเมื่อสมเด็จพระเจ้ากรุงธนบุรีเสด็จไปยังเมืองเชียงใหม่ ใน พ.ศ.
2317 พระองค์ได้เสด็จไปหาสมภารวัดดอยข่อยเขาแก้ว
ตรัสถามถึงเรื่องลูกแก้วที่ทรงเสี่ยงทายเมื่อครั้งยังเป็นพระยาตาก
และจากตำนานดังกล่าว สมเด็จฯ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ สันนิษฐานว่า
สมเด็จพระเจ้ากรุงธนบุรีโปรดฯ ให้ปฏิสังขรณ์ใหม่หมดทั้งพระอาราม
เมื่อคราวเสด็จกลับจากเชียงใหม่ในปี พ.ศ. 2317ทำป้าย / ถ่ายรูป / ลงข่าวประชาสัมพันธ์ : โทร. 0994535966TRUE
ID line : takstudio
E-mail : pollarchar@hotmail.com
